Küresel iklim krizi enerji kaynaklarının sürdürülebilirliği ve emisyonların azaltılması için verimliliği zorunlu kılarken, bu bilinç tüketicilerin ekonomik açıdan tasarruf etmesini de sağlıyor.
Buna rağmen, dünyada enerji verimliliğine yönelik yatırımlar ve tasarruf sağlayacak eşya kullanımı konusundaki adımlar daha yavaş atılıyor.
Uluslararası Enerji Ajansına göre, enerji verimliliği yatırımları 2020'de küresel salgının da etkisiyle yüzde 9 azalırken, bu alandaki yavaş ilerleme iklim kriziyle mücadele çabalarını tehdit ediyor.
KOLEN Genel Müdürü Kaya Uğur Karayurt, dünyada enerji verimliliğinin bir gelişmişlik göstergesi olduğunu dile getirdi.
Enerji tasarrufunun tedarik ve tüketim olmak üzere iki ayrı başlıkta gerçekleşmesi gerektiğini kaydeden Karayurt, "Tasarruf, enerjinin tedariki yani nereden, nasıl, hangi bedel ve şartlarla temin edildiğiyle başlıyor. Enerjinin genel yönetimi, tüketimi, tüketim yönetimi yani verimlilikle devam ediyor. Tasarrufta mesken abonesinin yapması gerekenlerle, ticarethane, tarımsal sulama ya da sanayi abonesinin yapması gerekenler temelde benzeşse de pek çok açıdan farklılaşabiliyor. Ancak tasarrufun temelinde durumun tespitinin yapılması yer alıyor." dedi.
Evlerde doğru elektronik eşya seçimi kritik önemde
Karayurt, evlerde yapılacak elektrik tasarrufunun doğru elektronik eşya seçimiyle başladığına dikkati çekerek, kullanım alışkanlıklarını kısa sürede değiştirmenin zor olduğunu anlattı.
Elektronik eşya satın alırken enerji verimliliği etiketlerine dikkat edilmesi ve mümkünse verimliliği en yüksek olanın tercih edilmesi tavsiyesinde bulunan Karayurt, şöyle devam etti:
"Klima alırken 16 bin BTU (İngiliz ısı birimi) klima kullanılması gereken bir ortama 9 bin BTU satın almak ya da iki kişi yaşanan bir ev için en yüksek kapasiteli çamaşır makinesi kullanmak doğru olmaz. Diğer taraftan periyodik bakımlar aksatılmamalı. Üreticisi tarafından önerilen aralıklarda eşyaların bakımları yapılmalı. Günlük hayatımızda gün ışığından azami seviyede istifade etmeliyiz. Duvarların açık renk boyanması en ideali. Buzdolabımızı, kalorifer, fırın, klima gibi ısı yayan eşyaların yakınına konumlandırmamalıyız. Bilgisayar, televizyon, uydu alıcısı gibi cihazları bekleme durumunda bırakmayıp, tamamen kapatmak, mümkünse fişten çekmek doğru olandır. Bir odadan diğerine geçerken ışığın ve cihazların kapatılması, kapı önü, tuvalet, merdiven, koridor gibi bölümlerde harekete duyarlı sensörlü armatürler kullanılması boşa harcanan enerjinin önüne geçer. Bu tür uygulamalarla tüketim alışkanlıklarına bağlı olarak yüzde 50 tasarruf sağlanabilir."
"En etkili yol tüketimi bir şekilde kontrol altına almak"
Karayurt, ticarethanelerde ise doğru tespitler yapılıp gerekli önlemler alındığında yüzde 10 ila yüzde 30 arasında bir tasarrufun sağlanabileceğine işaret etti.
Türkiye'de 7 milyonun üzerinde ticarethane abonesi bulunduğu bilgisini paylaşan Karayurt, "Ticarethane abone grubunda yıllık 60 teravatsaat elektrik tüketimi gerçekleşiyor. Bunun yüzde 10'u dahi tasarruf edilse, 7 milyar liranın üzerinde bir tutardan bahsediyoruz. " dedi.
Ticarethanelerde enerji yönetiminde durum tespiti yapma noktasında bir departman yoksa mevcut tüketim profil ve koşullarını anlamak, dataya dökmek için ek destek alınması gerektiğini vurgulayan Karayurt, şunları kaydetti:
"Mevcut durumu görmeden, tasarruf faaliyetini yönetmek, aksiyon adımları oluşturmak pek mümkün olmuyor. Özellikle büyük ölçekli ticarethanelerde çıplak gözle görünmeyen alanlardaki enerji trafiğini görmek oldukça zor. Bunun için en sağlıklısı altyapı ve yazılım desteği almak. Bu şekilde her bir tüketim noktası kontrol altına alınarak yönetilebilir. Ortaya çıkan sorunlar zamanında tespit edilir. Hızla müdahale edilerek gereksiz kayıpların önüne geçilebilir. En etkili yol tüm tüketimi bu şekilde kontrol altına almak. Kontrol altında olduğunun bilinmesi, çalışanların davranışlarını değiştirecek. Yalnızca bu bile ciddi tasarruf sağlayacaktır."
Türkiye'nin geçen yıl elektrik tüketimi yıllık yaklaşık 300 teravatsaat seviyesinde gerçekleşti. Ticarethaneler, toplam tüketimin yaklaşık yüzde 20'sini oluşturuyor.
