Kentsel Dönüşüm ve Şehircilik Vakfı'nın (KENTSEV) 17 Ağustos Marmara Depremi'nin 22. yıldönümü dolayısıyla Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü'nün verilerinden derlediği rapora göre, İstanbul'da 1 milyon 164 bin bina, 4,5 milyon daire bulunuyor ve her dairede ortalama 3,3 kişi yaşıyor.
Kentte bulunan 1 milyon 164 bin binanın yüzde 42,2'sine denk gelen 491 bin adedinin muhtemel 7,5 ve üzeri şiddetli bir depremde hasar alması bekleniyor. 301 bin binanın hafif, 137 bin binanın orta, 39,5 bin binanın ağır, 13,5 bin binanın ise çok ağır hasar göreceği öngörülüyor.
Bir binada 3,8 dairenin yer aldığı göz önünde bulundurulduğunda toplam hasar alacak konut sayısının 1 milyon 866 bin adet konutun söz konusu şiddetli bir depremde hasar görmesi bekleniyor. Bu konutlarda yaşayan sayısının ise 6 milyon 157 bin kişi olduğu tahmin ediliyor.
Çok ağır hasarda Fatih, ağır hasarda Büyükçekmece başı çekiyor
Muhtemel 7,5 büyüklüğündeki bir depremde çok ağır hasar alması beklenen binaların yer aldığı ilçelerin başını 2 bin 83 adetle Fatih çekiyor.
Fatih'i 1.240 binayla Küçükçekmece, 796'şar binayla Bağcılar ve Bahçelievler, 782 ile Bakırköy, 614 ile Bayrampaşa, 563 ile Esenyurt ve 510 binayla Zeytinburnu takip ediyor.
Söz konusu deprem senaryosunda ağır hasar alması beklenen bina sayısının en çok bulunduğu ilçe ise 6 bin 622 adetle Büyükçekmece.
Büyükçekmece'yi 3 bin 496 binayla Fatih, 2 bin 616 ile Küçükçekmece, 1.825 ile Bağcılar, 1.768 ile Esenyurt, 1.707 binayla Silivri takip ediyor.
Orta hasar alması beklenen binalar en çok Fatih ve Küçükçekmece'de
Muhtemel 7,5 büyüklüğündeki bir depremde orta hasar alması beklenen bina sayısı 137 bini bulurken, bu alanda başı 9 bin 949 adetle Fatih çekiyor.
Fatih'i 8 bin 978 binayla Küçükçekmece, 8 bin 1 ile Bağcılar, 7 bin 155 ile Silivri, 5 bin 668 ile Bahçelievler, 5 bin 625 ile Pendik, 5 bin 545 ile Avcılar izliyor.
Söz konusu senaryoda hafif hasar alması beklenen bina sayısının 301 bin adede yaklaştığı görülüyor.
Bu alanda başı 15 bin 758 binayla Fatih çekerken, onu 15 bin 397 ile Bağcılar, 14 bin 672 ile Esenyurt, 13 bin 799 ile Küçükçekmece, 13 bin 449 ile Pendik, 11 bin 997 ile Silivri, 10 bin 656 ile Ümraniye izliyor.
"Deprem gerçeğiyle yüzleşmeden kentsel dönüşüm için harekete geçilmeli"
Kentsel Dönüşüm ve Şehircilik Vakfı (KENTSEV) Başkanı Haluk Sur, AA muhabirine konuya ilişkin yaptığı değerlendirmede, söz konusu rakamların korkutucu olduğunu ve dönüşümün gerekliliğini ortaya koyduğunu söyledi.
Depremde hafif, orta, ağır ve çok ağır hasar alması beklenen 491 bin binada 6 milyon 157 bin kişinin yaşadığını vurgulayan Sur, "Bu rakamı gözardı edemeyiz. Özellikle çok ağır hasar alması beklenen yapılar deprem gerçeğiyle yüzleşmeden hemen tahliye edilmeli ve bu binaların dönüşümü için harekete geçilmeli. Bunun yolu da konut sakinlerinin yapı denetimi yaptırmalarından geçiyor." diye konuştu.
Sur, ağır hasar alması beklenen binalar için kentsel dönüşümün tek çözüm yolu olduğuna dikkati çekerek, şu açıklamalarda bulundu:
"Bundan önce de defalarca söyledik: Kentsel dönüşüm için geç kalmamalıyız. Son dönemde dönüşümü hızlandırmak için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından önemli kararlar alındı. Vatandaşlarımız dönüşüm için verilen teşvik ve desteklerden faydalanmalı, belediyeler ve diğer ilgili kamu kurumları bu işi teşvik etmeli. Deprem kuşağında yer alan ülkemiz ve nüfusu misafirleriyle birlikte 20 milyona yaklaşan İstanbul için kentsel dönüşüm olmazsa olmaz."
KENTSEV Genel Sekreteri Haldun Ersen ise, tüm bu uyarılar için Akıllı Afet Önleme ve Koordinasyonu sisteminin kurulması gerektiğini belirterek, afet olduktan sonra sorunları gidermenin ülke ekonomisine olumsuz yük bindirdiğini, bu nedenle önleyici faaliyetlere dayalı bir sisteme geçilmesi gerektiğini söyledi.
Ersen, afet riski altındaki alanların dönüştürülmesi hakkındaki 6306 Nolu Kanunun genişletilerek "afetlerin önlenmesi ve dönüştürülmesi yasası" olarak revize edilmesi gerektiğinin altını çizerek, bu şekilde hem önleyici hem de düzeltici faaliyetlerin gerçekleştirilebileceğini anlattı.
"Hasar alacak binaların büyük kısmı güçlendirmeyle kurtarılabilir"
Deprem Güçlendirme Derneği (DEGÜDER) Başkanı Sinan Türkkan ise İstanbul'da olası 7,5 ve üzeri şiddetli bir depremde hasar alması beklenen 491 bin binadan 438 bin adedinin (yüzde 89) orta ve hafif hasar görmesinin beklendiğini belirterek, bunların güçlendirmeyle kurtarılabileceğini söyledi.
Güçlendirmenin daire sakini taşınmadan da yapılabileceğini dile getiren Türkkan, "Güçlendirme kentsel dönüşüme göre hem çok daha kısa sürede hem de yüzde 60'a varan daha düşük maliyetlerle yapılabiliyor. Bu konuda vatandaşlarımızın farkındalığının artması can ve mal kaybını azaltacaktır." diye konuştu.
Türkkan, söz konusu araştırmadaki rakamların tüm çıplaklığıyla insanların yüzüne deprem gerçeğini vurduğunun altını çizdi.
Kriterlere uygun şekilde güçlendirilen binaların, deprem güvenliği açısından yeni yapılardan farkının kalmadığını anlatan Türkkan, dünyanın en önemli ülkelerinde uygulanan ve tamamen bilimsel olan güçlendirme metotlarının uygulandığını sözlerine ekledi.
