1 Ekim Dünya Yaşlılar Günü dolayısıyla, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığından edindiği bilgiye göre, aile odaklı planlanan yaşlı bakım hizmetleri, değişen demografik yapıya göre güncellenerek geliştirildi.
Yaşlılara yönelik verilen hizmetler, kurumdan ziyade kişinin bulunduğu mekanda verilmesi şeklinde planlandı. Bu kapsamda, aile yanında bakımı destekleyen "Bütünleşik Bakım Hizmetleri Modeli" hayata geçirildi. Bu modelle, yaşlının ihtiyacına göre, hem kurumsal bakım hem evde destek hem de gündüz bakım uygulamaları yapıldı.
Yaşlıların aileleri yanında bakım hizmeti almalarını sağlamak üzere öncelik verilen "Evde Bakım Yardımı" kapsamında, yaşla birlikte ortaya çıkan engellilik durumları göz önüne alınarak bu yıl ocak-eylül döneminde 60 yaş ve üzeri 132 bin yaşlıya destek verildi.
2021 yılı temmuz-aralık dönemi için 1797 lira 97 kuruşa çıkarılan evde bakım yardımı kapsamında, bakıma muhtaç engelli yakınının bakımını üstlenen 530 bin vatandaş, her ay nakdi ödemeyle desteklendi. Destek sağlanan 530 bin kişinin 132 binini 60 yaş ve üzeri kişiler oluşturdu.
"Gündüz Yaşlı Yaşam Merkezleri Modeli" hayata geçirildi
Evde yalnız yaşayan veya hayatını ailesi-akrabaları ile sürdüren sağlıklı yaşlıların yaşamlarını kolaylaştırmak, yaşam kalitelerini artırmak amacıyla da Gündüz Yaşlı Yaşam Merkezleri Modeli hayata geçirildi.
Günlük yaşam faaliyetlerinde destek hizmetleri verilen merkezlerde, yaşlıların ilgilerine göre faaliyet grupları kurularak düzenlenen etkinliklerle sosyal ilişkilerin zenginleştirilmesine, yaşam kalitelerinin artırılmasına çalışılıyor.
Türkiye genelinde şu ana kadar 31 merkezde faaliyete geçen, yaşlının aile yanında kalmasının teşvik edilmesi, yaşlıların toplumsal hayata aktif katılımı ve psiko-sosyal açıdan daha sağlıklı olmalarının amaçlandığı bu modelin de ülke genelinde yaygınlaştırılması hedefleniyor.
"YADES Projeleri ile 47 bin 822 haneye destek verildi"
Öte yandan, bakanlık bünyesinde 2016 yılında uygulanmaya başlanan ve halen sürdürülen Yaşlı Destek Programı da (YADES), genel bütçeden aktarılan kaynakla yaşlılık alanında gerçekleştirilen en büyük bütçeli ilk destek programı olma özelliği taşıyor.
Yaşlıların yaşamlarını kendi evlerinde, ailelerinin yanında sürdürebilmeleri için yerel yönetimlerin evde bakım ve gündüzlü bakım hizmetlerini desteklemek için 2016 yılında uygulamaya başlanan YADES Projeleri ile 2020 yılı projeleri de dahil 5 yılda toplam 33 milyon lira finansman desteği sağlandı.
16 ilde 40 farklı proje ile 47 bin 822 hanedeki yaşlı vatandaşa ulaşılarak evde bakım, psiko-sosyal destek ve kültürel faaliyet hizmetleri sunuldu.
YADES kapsamında yürütülen örnek çalışmalar
YADES kapsamında belediyeler tarafından yaşlılara örnek hizmetler sunuluyor.
Kahramanmaraş'ta YADES kapsamında yürütülen "Manevi Evlat" projesi ile bakıma ihtiyaç duyan yaşlılar, evlerine kurulan elektronik sistemle izlendi. Bu uygulama ile yaşlıların evi temizlendi ve her türlü kişisel bakım ihtiyaçları karşılandı.
Teknolojik destekli akıllı cihazlarla yaşlıların akıllı ilaç kullanımı, şeker ölçümleri, tansiyon ve kalp atışları kontrol edilerek çevrim içi merkeze iletildi. Yaşlının ev içinde düşmesi ya da kaza geçirmesi gibi durumlarda sinyal veren cihaz sayesinde de yaşlıların evine destek ekipler yönlendirildi.
YADES kapsamında Gaziantep'te "Alzaymır Hasta ve Hasta Yakınları Buluşma Merkezi (Moral Evi)" ile hastalara gündüz hizmeti verildi.
