Doğru nefes; solunumun en iyi şekilde dışarıdan alınıp, oksijenin dokulara yeterli oranda ulaştırılmasını sağlayan bir mekanizma olarak tanımlanır. Kaburgalar arası kasların ve diyafram kasının birlikte kullanılmasıyla birlikte, ciğerlerin tamamının doldurularak oksijenin tüm hücrelere, yeteri kadar alınmasıyla gerçekleştirilir. Doğru nefes alınması vücudu düzene sokan bir eylemdir. Yeterli düzeyde oksijenen alınımı da kan dolaşımını ve sinir sistemini düzenleyerek kişinin ruhsal, zihinsel, bedensel sağlığını dengede tutmasına yardımcı olmaktadır.
Doğru nefes farkındalığı ile fiziksel ve duygusal tepkilerimizde büyük etkisi olan sempatik ve parasempatik sistemleri dengelemektedir. Karşılaşacağımız herhangi bir olaya karşı dengede kalmamızı ve vereceğimiz kararları etkilemektedir. Kısacası doğru nefes alma egzersizleri farkındalığımızı kaybetmeden doğru seçimler yapmamızı sağlamaktadır. Dolayısıyla, doğru nefesle yaşamımız daha akıcı, daha sağlıklı, daha dengede olacaktır.
Yanlış nefes almak insanı etkiliyor mu?
Düzgün ve yeterli nefes alamayan kişiler kendini sürekli yorgun hisseder, sinirli ve verimsiz bir gün geçirdiklerini söylemektedirler. Beraberinde uyku düzeninde sorun yaşayan insanların da olduğu gözlemlenmiştir. Yanlış nefes almak bağışıklık sistemini zayıflatarak ve lenf sistemleri yavaşlatmaktadır. Bu kişilerin vücudu, oluşan toksik maddeleri dışarıya atmakta zorlanır. Yetersiz oksijen almak nedeniyle beyine gerektiği kadar oksijen gitmemesi, olumsuz ve depresif duyguların yaşanmasına ön ayak olmaktadır. Ayrıca öğrenme zorluğu, konsantrasyon ile odaklanma güçlüğü ve yüksek stresi de beraberinde getirmektedir. Doğru nefes almak, yetersiz solunum sorunlarını ortadan kaldırır ve hayat kalitesine olumlu yönde etkiler sağlar. Doğru nefes almanın başarıyı da arttıracağı uzmanlar tarafından onaylanmıştır.
Sürekli üst solunum yapmanın zararı var mıdır?
Bu şekilde solunum yapmak, vücutta sempatik sinir sistemini aktive etmeye neden olmaktadır. Sempatik sinir sistemi, irade dışında çalıştırılan, sinir sisteminin bir bölümünü oluşturan bileşenler içermektedir. Sürekli üst solunum yapıldığında, kişi korku ve endişe içinde “koş ya da kaç” halinde olduğunu hisseder. Bu sistem, yaşamda ayakta kalabilmek için önemli uyarılarda bulunarak, tedbirli olmayı sağlar. Ancak üst solunum alt solunumla dengeli çalışmazsa sinir sistemiyle birlikte kişi karmaşık bir şekilde nefessiz kalabilir. Nefes tekniği çalışmalarının esası da bunu dayanmaktadır. Nefesi denetleyerek solunumun düzeltilmesini sağlar. Solunum sistemi, büyük ölçüde kişinin iradesi dışında çalışmasına rağmen, nefesin kalitesi kişinin kendisiyle alakalıdır. Nefes eğitimlerinin temel amacını da vücudu bu dengede tutmayı sağlamaktır.
Psikolojik ile doğru nefes almak arasında nasıl bir bağlantı vardır?
Psikoloji ve nefes bibiri ile doğru orantıda ilerler. Stresli ve öfkeli anlar nefesi kontrol ederek düzeltilebileceği gibi, doğru olmayan nefeslerle kişi kendine korku, kaygı ve endişe gibi duygular iempoze eder. Bu nedenle doğru nefes almak hayatımızın yapıtaşıdır ve kişi için büyük önem taşımaktadır. Yapılan doğru nefes teknikleriyle yeterli oksijenin dışarıdan alınması sağlandığında; bedenin hareketi, düşünebilmesi, organlar, hormonlar kısacası tüm sistem sağlıklı ve dengede çalışmaktadır. Kişi, günlük hayatta birçok olay ve durum karşısında nefesinin gereğinden fazla hızlandığının farkına varamamaktadır.
Oysa bu durumda korku ve endişe durumunda nefesin hızlanması, kalp atışında ani değişimler meydana gelir.. Doğru nefes ritmine geçildiğinde ise duygu durumunda düzelme başlayarak, rahatlama hissedilir. Dolayısıyla herkesin kendini sinirli, öfkeli ve stresli hissettiği zamanlar nefes kontolünü dengede tutması gerektiğini öneriyoruz. Bu sayede nefes düzene binerek, vücut kendini gevşetebilir.