Avrupa Birliği'nin (AB) ilaç düzenleyicisi Avrupa İlaç Ajansı (EMA) ve Avrupa Hastalık Önleme ve Kontrol Merkezi (ECDC), yeni tip koronavirüse (Kovid-19) karşı yapılan aşılamalar sırasında ilk ve ikinci dozlarda farklı aşıların kullanılabileceğini, üçüncü dozda da yine farklı bir aşının yapılabileceğini bildirdi.
EMA ve ECDC'nin ortak açıklamasında, Avrupa genelinde artan Kovid-19 vakalarına karşı aşılamaların artması gerektiği vurgulandı.
Açıklamada, "heterolog ilk aşılama" olarak adlandırılan ve aşılamalarda ilk ve ikinci dozlarda farklı aşıların kullanımına yönelik klinik çalışmaların incelendiği kaydedildi.
Buna göre, örneğin birinci dozda viral vektör aşıyla ikincide mRNA aşısı uygulanmasının iyi antikor seviyesi oluşturduğu, ayrıca her iki dozda aynı aşının kullanılmasına kıyasla daha yüksek T-hücresi tepkisi sağladığı ifade edildi.
Üçüncü dozda farklı aşı kullanımı olumlu sonuç veriyor
İlk iki dozda aynı aşının kullanımından sonra "takviye" veya "hatırlatma" dozu olarak anılan üçüncü dozlarda farklı aşı kullanımının da aynı şekilde olumlu sonuçlar verdiği kaydedildi.
Her iki kurum da farklı dozlarda farklı aşıların kullanılabileceğini bildirdi. Bazı çalışmaların doz sıralamasında farklı aşıların uygulanması halinde daha fazla yan etki oluşabileceğini gösterdiği ancak tutarlı bir sonuç elde etmek için yeterli veri bulunmadığı vurgulandı.
Açıklamada, ikinci doz olarak viral vektör aşısı veya ilk ve ikinci dozlarda farklı mRNA aşıları uygulanmasına yönelik daha az bilimsel çalışma olduğu belirtildi.
Dozlar arasında farklı aşıların kullanılmasının, herhangi bir nedenle aşıların bulunmaması gibi durumlarda aşı programlarında esneklik sağlayabileceği ifade edildi.
EMA, Kovid-19'a karşı şu ana kadar 4 aşının AB ülkelerinde kullanımını tavsiye etti. Bunlar BioNTech-Pfizer, Moderna, AstraZeneca ve Johnson and Johnson firmaları tarafından üretilen aşılar. Tek doz olarak uygulanan Johnson and Johnson aşısı dışındakiler iki doz olarak yapılıyor.
BioNTech-Pfizer ve Moderna aşıları mRNA teknolojisiyle üretilirken AstraZeneca ve Johnson and Johnson'ın ürettikleri viral vektör aşılar olarak tanımlanıyor.
AB ülkelerinin çoğunda ilk aşılamaların üzerinden 6 ay geçtikten sonra takviye doz uygulanabiliyor.
