EGM Narkotik Suçlarla Mücadele Daire Başkanlığınca hazırlanan ve 2020'ye ait uyuşturucu verilerinin yer aldığı rapora göre, Türkiye'de uyuşturucu madde imal ve ticaretiyle mücadelede, EGM, Jandarma Genel Komutanlığı, Sahil Güvenlik Komutanlığı ve Gümrükler Muhafaza Genel Müdürlüğü etkin görev yapıyor.
Söz konusu kurumlarla birlikte Toprak Mahsulleri Ofisi Genel Müdürlüğü (TMO), Adli Tıp Kurumu (ATK), Mali Suçları Araştırma Kurulu (MASAK) ve Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu (TİTCK) gibi kurumlar da uyuşturucuyla mücadelede önemli görevler üstleniyor.
Kovid-19 salgını uyuşturucu pazarlarını da etkiledi
Rapora göre, geçen yıl tüm dünyada etkili olan Kovid-19 salgını dolayısıyla ülkelerce uygulanan tedbirler yasa dışı uyuşturucu pazarlarını da etkiledi. Söz konusu pazarın üretim, kaçakçılık ve dağıtım aşamalarının tamamında önemli eğilimler oldu.
Bu eğilimler genel olarak ülkeler tarafından uygulanan kara yolu taşımacılığına ilişkin kısıtlamalar, ulusal düzeyde alınan tedbirlerde güvenlik güçlerinin katkıları, sokağa çıkma yasağı uygulamaları, uyuşturucuya ulaşımın zorlaşması ve suç örgütlerince kullanılan farklı metotlar şeklinde gözlemlendi.
159 bin 268 olaya müdahale edildi
Geçen yılın başında başlayan Kovid-19 salgınına rağmen olaylara müdahale ve şüpheli yakalamalarında artış eğiliminin sürdüğünün altı çizilen rapora göre, güvenlik güçleri, Türkiye genelinde 2019 yılında 148 bin 821, 2020'de ise yüzde 7 artışla 159 bin 268 uyuşturucu olayına müdahale etti.
Olaylarda bir önceki yıla göre yüzde 5,3 artışla 231 bin 652 şüpheli yakalandı.
Operasyonlarda, 13 bin 783 kilogram eroin, 93 bin 741 kilogram esrar ve skunk, 1961 kilogram kokain, 11 milyon 96 bin 244 ecstasy, 2 milyon 875 bin 182 captagon, 4 bin 162 kilogram metamfetamin, sokaklarda bonzai adıyla bilinen 1737 kilogram sentetik kannabinoid ve 4 milyon 262 bin 468 tablet sentetik ecza ele geçirildi.
Suç türleri ve zanlıların suç türlerine göre dağılımı
Türkiye'de geçen yıl meydana gelen uyuşturucu olaylarının suç türlerine göre dağılımı incelendiğinde, 159 bin 268 olaydan 123 bin 649'unun kullanma amaçlı uyuşturucu madde satın almak/kabul etmek/bulundurmak olduğu ortaya çıktı.
30 bin 341 olayın uyuşturucu madde imal ve ticareti, 4 bin 568 olayın 2313 sayılı "Uyuşturucu Maddelerin Murakabesi Hakkında Kanun"a muhalefet, 528 olayın uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanılmasını kolaylaştırma/özendirme ve 182 olayın ise 3298 sayılı Uyuşturucu Maddelerle İlgili Kanun'a muhalefet kapsamında gerçekleştiği belirlendi.
Geçen yıl yakalanan şüphelilerin suç türlerine göre dağılımı incelendiğinde ise 231 bin 652 şüpheliden 167 bin 531'ine kullanma amaçlı uyuşturucu madde satın almak/kabul etmek/bulundurmak suçlarından işlem yapıldı.
59 bin 186 şüpheliye uyuşturucu madde imal ve ticareti, 4 bin 166 şüpheliye 2313 sayılı Uyuşturucu Maddelerin Murakabesi Hakkında Kanun'a muhalefet, 578 şüpheliye uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanılmasını kolaylaştırma/özendirme, 191 şüpheliye 3298 sayılı Uyuşturucu Maddelerle İlgili Kanun'a muhalefet kapsamında işlem uygulandı.
Terörizmin finansmanı bakımından uyuşturucu kaçakçılığı
Yasa dışı uyuşturucu ticaretinin her türlü suç örgütü için önemli bir finans kaynağı olduğunun vurgulandığı rapora göre, küresel düzeyde farklı coğrafi alan ve piyasalarda gizlilik içerisinde yürütülen bu faaliyetin finansal boyutuna ilişkin tahminler yapmanın zor olduğu belirtildi.
Tüm dünyada olduğu gibi Türkiye'de faaliyet gösteren PKK/KCK/PYD, DHKP/C, TKP/ ML ve FETÖ/PDY terör örgütlerinin de uyuşturucu kaçakçılığı ile yakın ilişkisi bulunduğu kaydedildi.
Raporda, söz konusu terör örgütlerinin uyuşturucu kaçakçılığının tüm aşamaları ile olan ilişkisi, uluslararası bir yaklaşımla, istihbarat raporları, kolluk güçlerince tarafından yürütülen soruşturmalar, akademik çalışmalar ve açık kaynak taramaları aracılığıyla ortaya konuldu.
PKK/KCK/PYD terör örgütüne darbe
Emniyet Genel Müdürlüğü ve bağlı birimler tarafından 1980-2020 yılları arasında terör örgütü PKK/KCK/PYD'ye karşı gerçekleştirilen 464 operasyonda 1497 şüpheli gözaltına alındı.
Bu operasyonlarda 96 bin 178 kilogram esrar, 5 bin 450 kilogram eroin, 71,2 kilogram afyon, 4 bin 315 kilogram bazmorfin, 9,4 kilogram kokain, 137 bin 851 ecstasy, 72 captagon, 28 bin 348 litre asetik anhidrit ve 121 milyon 524 bin 618 kök kenevir bitkisi ele geçirildi.
Aynı yıllarda Jandarma Genel Komutanlığı birimlerince terör örgütü PKK'nın yasa dışı uyuşturucu ekiminden gelir elde etmesine karşı yürütülen 193 operasyonda 975 şüpheli yakalandı, 244 bin 835 kilogram esrar ve 222 milyon 945 bin 928 kök kenevir bitkisi ele geçirildi.
Uyuşturucu pazarında FETÖ/PDY'nin yeri
Türkiye aleyhinde faaliyet gösteren terör örgütleri DHKP/C, TKP/ML ve FETÖ/PDY'nin de uyuşturucu madde kaçakçılığı yaptığı, uluslararası raporların yanı sıra Türkiye'de gerçekleştirilen suçüstü operasyonlarından, uyuşturucu madde operasyonlarında yakalanan kişilerin ifadelerinden, terör örgütleriyle bağlantılı suç kayıtlarından, örgüt ve hücre evlerinde ele geçirilen uyuşturucu maddelerden ve dokümanlardaki uyuşturucu alışveriş kayıtlarından anlaşılıyor.
Bu kapsamda 1980-2020 yılları arasında terör örgütü FETÖ/PDY'nin uyuşturucu kaçakçılığı bağlantılı olaylarına karşı gerçekleştirilen 18 uyuşturucu operasyonunda 31 şüpheli gözaltına alındı. Söz konusu operasyonlarda ise çok miktarda uyuşturucu madde ele geçirildi.
